Dựng cảnh thiên thai

“Nhất lạp phiêu trung tàng thế giới”

Bùm!
Nước hồ bắn tung tóe, đàn cá hốt hoảng phóng chạy tứ tán, có con phóng lên mấy cánh bèo đang xô dạt ngả nghiêng. Cột nước bật dựng lên cao đến lưng chừng núi, bắn tóe vào cánh rừng già, làm ướt bàn cờ của nhị vị lão tiên. Nhị vị lão tiên tóc râu bạc phơ vẫn ngồi bất động, phải chăng còn đang đắm chìm trong ván cờ thiên cổ? Hai con hạc trắng trên lưng chừng núi vươn đôi cánh bay đi. Ông câu ngơ ngác nhìn quanh, tự hỏi ai đang tâm gây cơn địa chấn phá hoại cảnh nhàn du của những kẻ lánh đời tìm nơi thâm sơn cùng cốc u tịch để tu dưỡng thân tâm.

Tôi chứng kiến sự cố kinh hoàng của buổi sáng hôm đó với nụ cười thản nhiên của tiểu tạo hóa nhìn tiểu thế gian xoay vần. Bởi cái sự cố ghê gớm trong cảnh non bồng nước nhược kia chẳng qua chỉ do một trái đào buổi sớm rơi từ cành cao xuống đúng ngay giữa cái hồ xinh xinh của hòn non bộ nho nhỏ do tôi tạo dựng từ kỳ nghỉ hè năm ngoái.

    Công cuộc tạo dựng bắt đầu từ một ý nghĩ giản dị và thực tế. Để làm lại cái quán của mạ, tui và chú Mừng phải dọn dẹp một góc sân vườn. Cái góc sân vườn lổn nhổn gạch đá vậy mà cũng lắm của cải thật! Nhiều những mẫu gỗ vụn của bàn ghế , giường tủ gãy, mảnh chén đoại vỡ lẫn trong hàng ngàn cục gạch vỡ, những hòn đá ngả nghiêng đủ dạng. Sống cùng những vật vô tri đó là cỏ dại, hoa dại, rêu xanh cùng những con bọ cạp, con rết, con giun đất,…Cả một thế giới hoang phế đã bao nhiêu năm tháng sống yên bình bỗng kinh hoàng trước cuộc biến thiên! Trong lúc xúc mọi thứ cũ kỹ gọi chung là xà bần lên xe đem đổ vào một nơi nào đó ngoài thành phố, tôi bổng chú ý tới một vài hòn đá có hình thù kỳ lạ và nẩy ra ý tưởng: giữ lại chúng để khi nào rảnh làm một tiểu cảnh cũng hay!
    Thế là tui có một hòn non bộ, một cảnh thiên thai cho riêng mình. Ban đầu chỉ là vài hòn đá xếp đặt theo cái cách nhìn đầy cảm tính của tui, trông sao nhìn hay hay là được, thế mà loay hoay vần đi vần lại mấy cục đá dưới cái nắng hè gay gắt của Huế mãi vẫn chưa thấy “hay hay” như mong muốn. Mãi đến gần cuối kỳ nghỉ hè lên Huyền Không Sơn Thượng chơi, được một nhà sư truyền cho mấy chiêu mới hoàn thành công cuộc tạo tác gian nan của mình. Tui xếp đá theo thế Bích lập, Huyền nham bởi có sẵn một hòn đá to, dáng thẳng, dựng đứng như một vách tường làm hòn chủ, và một hòn khác trên đỉnh nhô ra như mái hiên. Thế rồi dần dần cây cỏ mọc lên, hẽm núi nầy có một cây si cổ thụ, mé hồ nước kia có bụi trúc thủy tùng thanh tú, ven những khe suối có rêu cẩm vân xanh rờn.
Trên một vùng mây nước hữu tình đó, con người đã đến. Xa xa nơi lưng chừng núi, bên cạnh tòa tháp cổ, có hai ông tiên râu tóc bạc phơ ngồi đánh cờ trong tư thái ung dung nhàn hạ.  Bên bờ nước, ông câu ngồi im như tượng. Ông đi câu “đợi thời” hay chăng mà không biết rõ “Cá đâu đớp động dưới chân bèo”(*)? Ở chỗ hẹp của hồ có nhịp cầu nho nhỏ bắt qua, dù chưa có “tơ liễu” nhưng trông cũng thơ mộng lắm. Dưới hồ nước trong veo đàn cá tung tăng bơi lặn, thi thoảng đớp động mấy đám bèo trôi dật dờ. Nhìn ánh phản chiếu mặt hồ thấy có từng đám mây trắng nhẹ trôi nghĩ tới câu thơ “Trâu qua bước lại thăm thẳm lưng trời”(**)mà cảm khái. Chỉ trong một vết chân trâu nước đọng đã nhìn thấy cả bầu trời, huống chi ta có cả một cái hồ mênh mông giữa tư bề núi non!

Cả một thế giới tĩnh tại và êm đềm trôi qua trong nắng sớm, dưới bóng chiều như một giấc mơ giữa ngày, một cõi mộng giữa phố phường lao xao. Một nơi “bình an cho tim mềm”. Cái cảnh thiên thai thơ mộng đó được dựng nên chỉ từ những hòn đá bỏ đi trong một góc vườn đầy cỏ dại. 

Buổi sáng yên tĩnh ngồi bên hòn non bộ chợt nghĩ : sao ta không sắp đặt những ngổn ngang gạch đá, cỏ dại của cõi tâm để dựng lên một nơi chốn an lạc cho chính mình nhỉ?
 Rhum ui, hãy khởi sự đi thôi!
thanhdalat
27.2.2012
………………………………….
Đề từ: Một hạt nhỏ tàng trữ cả thế giới.
*”Thu điếu”-Nguyễn Khuyến
**Không nhớ tên tác giả.